62- Hadis ve Tasavvuf Ders 62 hayat veren nurun keşif notları

TASAVVUF HADİS DERS 62

Aziz izleyenler kalbini ilahi tecelliler istila ederse nefsanî duygular itibarını, tesirini kaybeder bunu da açıklayan Kuşeyri’dir (Kuddise Sırruh). Ruveyn’de şöyle diyor; arif tecelli aynasına bakar tecellileri görür. Müslim, Ebu Davut, Tirmizi, İbni Mace’nin haberinde Efendimiz (a.s.v) sana hamdü sena etmekten acizim demiştir. Burada kul olduğunu kulluğunu itiraftır insanı kâmil odur ama kuldur rabbin yüceliği karşısında bunu söylemesi onun ne kadar büyük bir Peygamber olduğunu ve kulluğunda aczini bir itiraftır ve diyor sana hamdü sena etmekten acizim diyor. Zünnuni Mısrî zahitler ahretin sultanıdır arifin fakiridirler gerçek marifet en çok Allah’tan korkandadır. Mahlûk korkusu kalbinden gider her şey ondan korkar hak ile ünsiyet ve ülfet eder. Yazdanyar bakın oda şöyle diyor İbni Yazdanyar; arif şahit hak zuhur eder şevahit yok olunca müşahede eder bu sübhanidir diyor. Şeyh parıldayan ışık ile tanıdım onu diyor. Allah’ın ahlakı ile ahlaklanmaktır. Şahit zuhur eder şevahit yok olur. Hakkı müşahede eder arif sübhani olan arifler böyledir ruhlar marifet meydanında yarıştılar. Hz. Muhammed’in ruhu vuslat gülistanına ulaştı bunu da Zünnuni Mısrî anlatıyor. Arif hak ile meşguldür. Ebu Tayyip kalbe gelen tecellilerdir marifet diyor. Cüneyde arif olduğunu söyleyen bir kavim amelleri terk ediyorlar ne dersin? Deyince Cüneyde Bağdadi şöyle dedi (Kuddise Sırruh); hırsızın zaninin halinden daha perişandır demiştir. Beyazid-i Bestami de marifeti aç karın çıplak bedenle buldum arif tayyardır zahit seyyardır diyor. Yine Cüneydi Bağdadi de arif yeryüzü gibidir çiğnenir ama her güzellik orada biter yine arif bulut gibidir gölgeler yağmur gibidir ıslar dostu da düşmanı da. Nefsine ağla Rabba çok hamd et arif sultan Süleyman’ın mülküne sahip olsa göz açıp kapayacak kadar haktan gafil olmaz rüknü heybettir hayâdır ünstür arif olmanın rüknü heybettir hayâdır ünstür. Rabbimi Rabbim ile tanıdım Zünnuni Mısrî diyor bunu da Rabbimi Rabbim ile tanıdım diyor haddini bilenler hep böyledir hakkı bilenler böyledir. Âlime tabi ol arif ile hidayete er arifin riyası müridin ihlâsından eftaldir Ruveym açıklıyor bunu da. Dilimden şimşekler parlattın ve beni o şimşekle konuşturdun kalbimde parlayan bir nur ile zahirde halk ile batında hak ile marifeti zahit anlamaz gafilin halini düşün kalp için gaye marifettir arif hakka seyir sırasında ağlar. Yakınlık makamlarında konaklayıp zevkine lütuf lütuflarına lütufla vuslatın zevkine ulaşınca ağlama hali zail olur.

Dakika 5:59

Evet, kıymetli dostlar çocuk anne kucağına alınınca durur ağlaması ama annesine bakan çocuk buradan ağlar anne kucağına alınca mutlu olur. Rabbimiz de rahman olan Rabbimiz rahmetinin içine alır işte o zaman fazlanın içine alır selameti ile hıfzı ile kuşatır. O zaman mutluluk başlar şimdi dersimiz muhabbet ona geldi. Bu evliyalar okulunda muhabbet nedir? Nasıl anlaşılmış nasıl anlatılmıştır bu şeriatın İslam’ın okuludur bunları tedrici olarak derece, derece ilkokuldan fakültelerin üzerinde arşı ala üniversitesinin dersleridir bunlar. Dünyada bunların emsali yoktur. Dünyada emsaller ancak evliyaların bu dersleri okuttuğu okullar müstesna. İşte evliyaların, şeriatın, İslam’ın gerçek âlimler tarafından okutulduğu dersler ve o okullar müstesnadır. Bugün de bunların gerçek anlamıyla nerede var nerede yok ne kadar bunları artık siz kendiniz düşünün ama bu okula hepimiz kayıt olalım mezara kadar okuyalım okutalım. Nefsimizi okuturken başkalarını da okutalım.

بِسْــــــــــــــــــــــمِ اﷲِارَّحْمَنِ ارَّحِيم

Muhabbet nedir? Değerli izleyenler sevgi, sebat bir an bile sevgiliyi kalpten ayırmaz. Kulun kalbinde bulduğu rakip bir hiçtir. Ünsiyet, üflet, kalbi zikir ve heyecan kalpte artarak devam eder sevgilinin cemalini görme arzusudur muhabbet. İşte bu Allah sevgisidir sevgilinin cemalini görme arzusudur. Galeyan ve coşkudur Maide suresi 54 de mürtedin yerine seven sevilen kavim getirilir getirir Sehl Bin Abdullah itaat var muhalefet yoktur işte muhabbet budur dedi. Allah’ı sevdiğini iddia ediyor musun? Ona itaat edeceksin, muhalefet isyan etmeyeceksin. O zaman seviyorum diyorsan doğru söylüyorsun yoksa hem isyan ediyorsun hem itaati ter ediyorsun bide seviyorum diyorsun yalancılık bu sahtekârlık aman böyle olma Allah bizi bu halde olanları ve bizi korusun kurtarsın.

Dakika 10:05

Buhari Müslim’in rivayetinde hakka kavuşmayı arzu edene hak da arzu eder etmeyene etmez. Cüneydi Bağdadi ilahi ahlak ile ahlaklının diyor muhabbet budur. İlahi ahlakla ahlaklanmak işte Allah sevgisi odur diyor. İlahi irade ceza dilerse gazap, sevap nimet dilerse rahmet eğer ki nimetlilerse işte o muhabbettir diyor. Yakınlık, yüce haller özel bir nimet kul ile ne yapar? Bulunur hakkın kuluna muhabbetidir. Kulun hakka muhabbetinin karşılığında hakkında kuluna muhabbetidir özel bir nimettir bu muhabbeti ilahi.  Cibril (AS.) Hz. Muhammed’i (a.s.v) kim veli kuluma düşmanlık ederse zillete düşürürse bana harp ilan etmiş olur. Kulum ölümden bende onu üzmekten hoşlanmam. Ancak farzlarla bana yaklaşır nafile ile de yaklaşmaya devam eder o dereceye yaklaşır ki onu severim onun gözü, kulağı, eli, teyitçisi olurum Buhari şerif, İbni Mace bu haberi vermişlerdir hadisi kutsidir. Bir kulunu Cenabı Hak severse yer gök ehline sevdirir bunu da Buhari, Müslim rivayet etmiştir. Beyazıd-ı Bistâmî ibadetini az nimeti çok görebilmendir. ‘’Maide Suresi 54’’ kul Rabbini, Rab kulunu sever Rabbin rızası muradı için çalışmaktır. Hibbet sahra bitkisinin tohumu tohum bitkinin özüdür sevgi hayatın özü kalbinde gözüdür. Dilediğine rahmet muhabbet ihsan eder muhabbet sevgilinin cemalini görmen için heyecan ve coşkudur. Muhabbet habbe ‘hıb’ kökünden gelir hab ve hub okunur 2’side caizdir. Amr ve Ömer okunduğu gibi. Rûzbârî diyor ki; muhabbet emre uymaktır emri emrine şeriatın emirlerine bir, bir yerine getirmektir emre uymak o. Peygamberimize htabi olmak şeriatın emrini bir, bir uygulamak Rab aşığı sevince o da maşuk haline gelir âşıkla maşuk olur. Yani kul Rabbini sever ve Rab kulunu sever. İşte burada da bunu kim anlatıyor? Yine bu evliya okulunun derslerinde bu şekil anlatıyor ve Kuşeyri risalesinde kaleme alıyor. Yine Kuşeyri şöyle diyor; kendini tamamen hibe etmektir. Kime? Allah’a Şibli de şöyle diyor; kalpte sadece sevgilinin olmasıdır.

Dakika 15:02

Başkası barınamaz çıkarır Ebu Ali Dekkak da zevk ve dehşettir hayatın gözü hayatın özü kalbin gözüdür diyor hıptan geliyor muhabbet. Ebu Ali Dekkak yine diyor ki; zevk ve dehşettir hiç kimse hakkıyla Rabbisini sevemez o daha çoğuna layıktır. Muhabbet sahih kamil olursa resmiyet kalkar bunu da Cüneydi Bağdadi diyor. Kalbin tam meylidir aşkı, âşık’ı yine aşk anlatır akıl çamura battı aşkın altından kalkamadı demiş. Kim? Mevlana. Kalplerin fidanlarıdır aşk muhabbet sana diyor bakın sufiler aşk kelimesinden hoşlanmazlardı. Mevlana’dan başlamış ki muhabbet kelimesinin yerine aşk kelimesi kullanılmış. Allaha âşık oldum sözünü Ebu Hüseyin Nuri kullanmıştır. Ebu Hafs hallerin fesadı ariflerin aşkı âşıkların ihaneti neticede diyor münkirlerin yalanıdır diyor. Altıncı asrın sonuna kadar sufiler aşk kelimesinin yerine muhabbet kelimesi kullanıyorlardı buda 6. Asırdan sonra adı geçen zatı muhteremler kullandılar. Kıymetli dostlar; yine Buhari Müslimin haberinde kişi sevdiğiyle beraberdir. Kul hakkı haddinden fazla sevdi denemez aşk kelimesinde bu vardır muhabbetin haddini tecavüz anlamındadır. Onun için aşk yerine muhabbet kullanılması daha doğrudur demiş Ebu Ali Dekkak. 6. Hicri yılından sonra bu böyle denmiştir 12. Asırdan sonra Allah sevgisi yerine Allah aşkı kullanılmış bilhassa Mevlana’dan sonra olmuş. Samimiyet resmiyete manidir aşkta ifrat vardır onun için kul hakka hakta kula âşık oldu denemez çünkü bunda ifrat var Ebu Ali Dekkak söylüyor aşk ile de tavsif edilemez. Ebu Davut, İbni Hanbel den gelen haberde şöyle diyor; bir şeyi aşırı sevmen gözünü kör kulağını sağır eder. Hakkın murat ve arzusunu yerine getirmektir sevgi muhabbet kalpte bir ateştir. Muhabbet sevgi ateşi sevgilinin dilediği gibi hareket eder olmasıdır. Hak sevgisi dünya ahiret şerefidir bunu da Sülemi söylüyor yine bunu Muhammed Bin Alevi’den naklen yapıyor.

Dakika 20;05

Nasra Bazi şöyle diyor; ona layık muhabbetten nasibim yok demiş sevda ile yaşar şevk ile ölürüm senin için nice kez ölür dirilirim demiş. Evet, Kıymetli dostlar; aşk şarabını kadeh,  kadeh içtim ne şarap bitti ne de ben kandım diyor. Beyazid’i Bestami yer gök diyor okyanuslarını içtiği halde kanmamış dili dışarıda daha yok mu? Diyenler var diyor. Yine Dekkak şöyle diyor; sevgi ve sevgili beni sarhoş etti. Yine Yusi şöyle diyor; mahbubu görmektir tehlikeli muhabbet zevki sefada marifet hayret temaşa ve heybet içindedir diyor. Bizde bunu tabi ki tehlikesine Allah için olmayanlar tehlikelidir. Kul kalbi ile ona bakar ilahi nur kalbini yakar sevgi kadehinden içer hak tecelli eder kendinden geçer sözü hareketi sükûnu Allah iledir. Cüneydi Bağdadi diyor bunu da. Nuri de şöyle diyor; perdeleri yırtmak sırları keşfetmektir muhabbet budur diyor. Muhabbetin hürmetine şifa ver demiş kabul olmuş bunu da Fudayl anlatıyor. Ey kulum benim hakkım için beni sev beni sev ki hem sevgi hem sevgili sarhoş etti diyor. Bunu da Ebu Ali Dekkak diyor. Kıymetli dostlar ‘’Yusuf suresi 25 ve 32’’ de geçtiği gibi hakkı seven onu sevdiği ile sever. Ebu Said-el Harraz da böyle diyor. Habib’ini Hz. Muhammedi Cenabı Hak sevmiş Habib’im demiş. Muhabbet ehli ruhundan ve bedeninden çıksın itaat ve rıza halidir. Ehli muhabbet ebedi maşuk-i iledir sevgi ile sermest olan dilediğini söyler sorumlu olmaz aşk, âşık’ı yakmıştır Mevlana böyle diyor. İsa’ya (a.s) kalbinden dünyayı ahreti çıkaranın kalbini sevgimle doldururum buyuruyor. Buda kutsi haberlerdendir. Birde ene’l-hak meselesine bakalım sen bensin ben senim bunu zahiri şeriata aykırı görünüyor birde iç yüzüne bakalım; iki kişinin arsındaki muhabbet Seri Sakati onun sevgisini kendinde, kendinin sevgisini de karşında görmesine ene’l-hak denmiş. Yani senin sevgin bende benimki sende demiş. Ama zahiri tabi ki bu anlamı vermediği için bunun üzerinde yargılama olmuş keşke iki taraf bir birini iyi anlasaydı iyi anlatılsaydı.

Dakika 25;04

Evet, kıymetli dostlar; şimdide dersimiz şevk nedir? Ona geldi.  Şevk de iştiyak, özlemek, hasret çekmek yine sevgi muhabbet ağacının meyvesidir şevk kalbi yakan ateş hicrandır çok sevilen yüce huzura gelip görüşmek arzusuna hem muhabbet hem şevk denir. Serçe Süleyman’ın camı önünde çiftleşmek istemiş çekinmiş erkek serçe kubbeyi Süleyman’ın başına yıkarım demiş. Bak! Serçe kubbeyi diyor Süleyman’ın başına yıkarım demiş. Süleyman (AS.) sormuş o da diyor ki serçe âşıklar sözünden sorumlu değil demiş. İşte gönülden görmeyi arzulamak, Rabbisini gönülden görmeyi arzulayanların halini düşün serçe dişisi için böyle derse birde Rabbisine tamamen bütün varlığıyla sevgiyle sarılmış rabbini seven ve sevileni düşün. Evet, kıymetliler; kim Allahın likasını ve didarını ümit ederse şüphesiz ki Allah’ın vadi yakındır. Nedir lika? Allah’u Teâlâ’nın rızasına huzuruna kavuşmak onunla buluşmak cemaline ermek mülakatta bulunmak lika budur. Kuşeyri şöyle diyor; şevk, muhabbet, coşku, heyecandır. Kalbin sevgiliyi temaşa içindir ki temaşası içindir seyidiler sükûn bulur iştiyat görmeyle zail olmaz. Bunu da yine Ebu Ali söylüyor.  Buhari ve Müslimi şerifte de ve Kütübü Sittede şöyle diyor; Allah’ım ilmin kudretin hürmetine hayatım hayırlı olduğu müddetçe yaşat, ölümüm hayırlı olduğunda öldür her an haşyetini niyaz ederim rıza ve gazap halinde de hak söz söyletmeni dilerim. İtidal üzere olmayı diliyorum, tükenmez nimetler eksilmez göz aydınlığı diliyorum yakini rıza halimi ihsan eyle ölüm sonrası da hoş bir maişet lütfeyle, veçhi kerimini seyretmemi nasip eyle, belasız fitnesiz kabir azabı çekmeden didarını temaşa şevkine nail eyle. İştiyat sahiplerinden perde kaldırılmıştır vuslatın zevkine ermişlerdir. Beyazid-i Bestami cennette diyor iştiyak’e engel bir perde olsa cehennemdekilerin feryadı gibi feryat edecekler vardır diyor. Görüyorsunuz ki Cenabı Hakka bütün muhabbetiyle onu sevenlerin halini söylüyor. Yine şevkin alameti ölüme hazırlıktır cemali arzu etmektir diyor. Yine bu evliya okulunun büyüklerinden birisi söylüyor (Kaddesallahu Esrarehüm). Ölüm kadehini bir yudumda içerler hakkı sevenler.

Dakika 30;27

Allah’ım iman ziyneti ile süsle Allah’ım başkalarını hidayete erdiren kendileri de hidayette olanlardan eyle bizi diye Peygamberimiz bir önce ki hadisin buda devamıdır. Şevk, tahakkuk ve temekkün mertebesine ulaşınca iştiyakla hakka yönelir. Evet, buda açık hakikat. ‘’Taha Suresi 84’’ de Rabbim razı olasın diye sana ivedilikle geldim. Davut (AS. ) gençlere söyle onlara iştiyak duymaktayım benden başkasıyla kendilerini neden meşgul ediyorlar? Dikkat et! Buda Davut (AS.) yoluyla yine ümmeti Muhammed’e gelen ve insanlığın bütün gençlerine verilen derstir. ‘’Yusuf suresi 101’’ de Rabbim beni Müslüman olarak öldür diyor Yusuf (AS.) kendi yalvarıyor. Şuayb (AS.) iştiyakından gözleri kapanıncaya kadar ağladı tekrar, tekrar kapandı Mevla iade etti tekrar, tekrar sağlık verdi. Bunu da yine Ebu Ali söylüyor. Musa (AS.) koyunlarını güttü kızı ile evlenmiştir ne güzel çoban ve ne güzel damat ne güzel kayınpeder. Nesei ve Hanbel’in haberinde sana kavuşma şevki ihsan etmeni niyaz ediyorum diye Peygamberimiz yalvarıyor. Yine Ebu Ali eşya bana iştiyak duyuyor ben hür ve azadeyim eşyadan diyor. İştiyak sahibinden perde kalmış vuslatın zevkine ermişlerdir. Kim Allah’a iştiyak duyarsa dikkat et! Her şey ona iştiyak duyar. Yine Tirmizi’nin haberinde cennet Aliyi, Ammar Selma’nı özledi diyor Peygamberimiz. Münacat, dergâhı ilahi, dua, niyaz etmektir. Cenabı Hakka tüm ihtiyaçlarını arzunu halini arz etmektir. Şimdide seni okutan hocalarına büyüklerine hürmet bu okulda verilen evliyalar okulunda şeriat okulunda ki verilen derslerden biride budur. Seni irşat eden hocalarına âlimlerine mürşitlerine hürmet. Şimdi hürmet nedir? Dersimiz oraya geldi.

Dakika 34;26